Soner Yalçın’nın altı yıl öncesinden vurgu yaptığı tarım siyasetlerindeki eksiklik hükümetin taslağında ortaya çıktı. 2017 yılında Sözcü gazetesindeki köşesinde Hollanda’daki tarım siyasetleri ile Türkiye’deki tarım siyasetlerini kıyaslayan Soner Yalçın ‘Ne lalesi” başlığı ile verdiği yazısında Türk tarım siyasetlerinde yapılan yanlışları örneklerini ile gözler önüne sermişti.
TÜRKİYE’DE ÖLDÜRÜLEN SİSTEMİ SONER YALÇIN YILLAR EVVEL YAZDI
Yalçın yazısında Hollanda’nın örnek alarak geliştirdiği sistemin Türkiye’deki ahilik sisteminden esin alan İngiliz Michael Sandown’un ortaya koyduğu model olduğunun altını çizmişti.
Yalçın’ın ‘Ne Lalesi” yazısının o kısmı:
“En sonunda… Kooperatif, hizmet faturaları düşüldükten sonra paranı ödüyor.
İlk yılı geçirdin…
Şimdi amacın “A sınıfı” ya da “Yeşil” üretici sertifikasını almak olacak.
Bunun için kaliteli eser yetiştirmen kural. Sertifikayı aldığın anda devlet dayanaklarına hak kazanıyorsun!
Hollanda’yı görünce “bu kooperatif anlayışı bizde niçin yok” deme!
Avrupa’da çağdaş kooperatifçiliğin kurucusu bilinen İngiliz Michael Sandown, 19’uncu yüzyılın başında Kayseri, Sivas, Niğde, Nevşehir ve Kırşehir’de incelemeler yapıp esnaf dayanışma teşkilatı “Ahilik”ten etkilendi. Gidip ülkesine kooperatif kurdu!
Bizde ne oldu; 1838 İngiliz Ticaret Mutabakatı’yla Ahilik’i öldürttüler. Yetmedi.
İlk tarım kredi kooperatifi sayılan “Memleket Sandıkları” kurucusu Mithat Paşa’yı boğdurttular. Ve…
Çeşitli örnek kooperatifler kuran, yaygınlaştırmak için 30 Haziran’ı “Kooperatif Bayramı” ilan eden Atatürk’ü unutturdular.
Atatürk’ün tarım siyasetleri devam ettirilseydi; Türkiye dünya tarım devlerinden biri olurdu.”
TARIMA YENİ TERTİP HAZIRLIĞI
İktidarın yeni hazırladığı tarım yönetmeliğinde, çiftçi tarlasına istediğini takım biçemeyecek. Hükümetin hazırladığı taslak Meclis’ten geçerse fındık, kayısı üzere eserlerde yeni bahçe kurulması müsaadeye bağlanacak.
İktidarın yeni hazırladığı ziraî yönetmelik taslağı ortaya çıktı. Yönetmelikle Türkiye’nin kelam sahibi olduğu fındık, kayısı üzere eserlerde yeni bahçe kurulması müsaadeye bağlanacak. Tarım ve Orman Bakanlığı tarımsal üretimin planlanması hakkında taslak yönetmeliğine nazaran; nerede ne ekileceğine dikileceğine kurul karar verecek.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 23 Mart 2023 tarihinde kabul edilen ve 5 Nisan 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Orman Kanunu ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 422 Sayılı Kanun”a dayanarak hazırlanan yönetmelik taslağına ANKA ulaştı.
Taslağa nazaran; tarım vilayet ve ilçe müdürlükleri, vilayet geneline ilişkin üretim planlaması yapacak. Çiftçi bu planlanma karşısında müracaat yapacak ve vilayet ilçe komiteleri denetim süreçlerini yürütecek.
TARIMSAL ÜRETİM PLANLAMASI KONSEYİ’NDE KİMLER OLACAK
Bakanlık bünyesinde “Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu” oluşturulacak. Üyeleri Bakanlık tarafından görevlendirilecek heyet yılda en az iki defa toplanacak.
Kurulda Bakan Yardımcısı başkanlığında; “Bitkisel Üretim Genel Müdürü, Balıkçılık ve Su Eserleri Genel Müdürü, Bilgi Teknolojileri Genel Müdürü, Devlet Su İşleri Genel Müdürü, Et ve Süt Kurumu Genel Müdürü, Gıda ve Kontrol Genel Müdürü, Hayvancılık Genel Müdürü, Strateji Geliştirme Lideri, Su İdaresi Genel Müdürü, Şeker Dairesi Başkanı, Tarım İşletmeleri Genel Müdürü, Tarım Reformu Genel Müdürü, Tarımsal Araştırmalar ve Siyasetler Genel Müdürü, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürü ve Tütün ve Alkol Dairesi Başkanı’ndan” oluşacak.
İhtiyaç duyulması halinde Şura toplantılarına “üniversiteler, eser kurulları, sivil toplum kuruluşları ve özel sektörden” şuraya temsilci davet edilecek lakin bu temsilcilerin oy hakkı bulunmayacak.
Kurul, üretimden sorumlu Bakanlık ünitelerinin teklif etmesi halinde üretim planlamasına mevzu eser yahut eser kümelerini belirleyerek üretim periyotları prestijiyle eser yahut eser kümeleri ile minimum ve azami üretim ölçülerini belirleyecek. Şura, üretimden sorumlu Bakanlık ünitelerinin teklif etmesi halinde üretim planlamasına husus eser yahut eser kümelerini belirleyerek kıymetlendirecek.
BİTKİSEL ÜRETİM MÜSAADELERİNİN VERİLMESİ
Cumhurbaşkanı kararı ile ilan edilen tarım havzaları ve bu havzalardaki eser deseni dikkate alınarak, tarım havzası yahut işletme bazında üretim müsaadeleri verilecek. BÜGEM tarafından vilayet müdürlüklerine bildirilecek.
Buna nazaran;
Ormandan tahsis edilen ağaçlandırma alanları hariç olmak üzere eğimi yüzde 6’nın altında olan yerlerde yeni meyve bahçesi tesisine müsaade verilmeyecek.
Yeni bahçe tesisi kurma şartlarına haiz olması halinde, Türkiye İstatistik Kurumu kayıtlarında yeterlilik oranı yüzde 150 ve üzeri olan eserler için şuranın tersine bir kararı olmadığı surece bahçe tesisine müsaade verilmeyecek.
Mevcut bağ ve bahçenin sökülerek yenilenmesine yönelik müracaatlar, vilayet müdürlüğünün gerekçeli raporu kıymetlendirilerek Heyet tarafından karara bağlanacak.
YETERLİLİK DERECESİ ÜRÜNLER
TÜİK’in 2022 yılı yeterlilik derecesi olan meyve eserleri listesinde; fındık, incir, kayısı, greyfurt, mandalina, limon, portakal, elma, üzüm bulunuyor.